Inhoud
↓ Beginnen met toerskiën: zo pak je het aan
↓ Toerskiën op de piste
↓ Toerskiën in het terrein
↓ Toerski-uitrusting: wat heb je nodig
↓ Toerskikleding: zo kleed je je goed aan
↓ Lawine-uitrusting: ook voor beginners verplicht!
↓ Lawinebericht, topografie en hellingcondities
↓ Toerskiën: de juiste techniek voor het klimmen
↓ Veilig afdalen in het terrein – in diepsneeuw en ijzige sneeuw
Ben je klaar? Vereisten voor beginnende toerskiërs
- Goede uithoudingsvermogen en conditie
- Beheersing van stabiele skitechniek
- Basiskennis over lawines en het gebruik van lawine-uitrusting (LVS-apparatuur)
Beginnen met toerskiën: zo pak je het aan
Voordat je zelfstandig een toerskitocht in open terrein onderneemt, moet je de basis goed kennen en beheersen. Met gehuurde uitrusting kun je je eerste ervaring opdoen met het toerski-materiaal. Neem deel aan een begeleide toerskitocht voor beginners of volg een toerskicursus om de techniek (vooral de kickturn!) te oefenen en nuttige tips te krijgen. Begin met tochten op de piste en houd je aan de tien DAV-regels voor toerskiën op de piste.
Checklist voor de start van toerskiën
- Plan je eerste en alle volgende tochten zorgvuldig.
- Schaf een lawine-nooduitrusting aan (LVS-set bestaande uit LVS-apparaat, schep en sonde).
- Oefen het gebruik van je LVS-set tijdens een lawinecursus.
- Leer over lawines en het interpreteren van het lawinebericht.
- Informeer jezelf over beschermde zones voor dieren en milieuvriendelijk toerskiën.
- Leer de diepsneeuwtechniek om veilig en met plezier buiten de piste af te dalen.
- Kies specifiek voor tochten voor beginners.
Toerskiën op de piste
Beginnende toerskiërs kunnen het beste in de buurt van de piste oefenen, idealiter in het gezelschap van ervaren vrienden. Zo ben je veilig voor de gevaren van open terrein en kun je altijd een tocht maken. Let wel op: toerskiërs die langs de rand van de piste omhoog gaan, moeten achter elkaar lopen en rekening houden met de skiërs op de piste.
Steeds meer skigebieden hebben één of zelfs meerdere klimroutes, zodat toerskiërs en alpine skiërs elkaar niet in de weg zitten. Speciaal voor beginners zijn er skitour-leertrajecten en toerskiparken, waar belangrijk kennis en tips via informatieborden of personeel worden gedeeld.
Toerskiën in het terrein
Droom je ervan om door ongerepte winterlandschappen te wandelen en in de poedersneeuw af te dalen? Voordat je je met toerski’s voor het eerst zelfstandig in het terrein waagt, moet je de basis van het toerskiën onder de knie hebben.
Voor je eerste, ongeorganiseerde tocht in het terrein weet je welke aspecten belangrijk zijn voor een goede planning van je toerskitocht. Je kunt omgaan met je lawine-uitrusting in geval van nood en bent opgewassen tegen de technische eisen van de tocht, zowel bij het stijgen als het afdalen. Alleen zo ben je veilig onderweg en kun je veel fouten vermijden die tijdens de tocht tot ergernis kunnen leiden.
Toerski-uitrusting: wat heb je nodig
Als je als beginner toerskiën wilt uitproberen, kun je de uitrusting in veel sportwinkels en skiverhuurbedrijven huren. Het voordeel: je kunt verschillende materialen uitproberen en enkele vragen beantwoorden die belangrijk zijn voor toekomstige aankoopbeslissingen.
Keuzecriteria bij toerski-uitrusting
Als je na de eerste tochten zin hebt om verder te toerskiën, is het de moeite waard om je eigen toerski-set aan te schaffen, niet in de laatste plaats omdat je comfortabele, goed passende schoenen kunt kiezen en een uitrusting die precies op elkaar en op jouw voorkeuren is afgestemd.
- Ski's: Heb je liever bredere ski's voor afdalingen of lichtere ski's voor het klimmen?
- Bindingen: Voel je je beter bij een pin- of een frameconstructie voor de binding?
- Toerskischoenen: Geef je de voorkeur aan stijvere en stabielere schoenen die meer steun bieden bij het afdalen, of wil je juist zachte en comfortabele schoenen die je nauwelijks voelt aan je voeten?
- Vellen: Wat betreft stijgvellen, die op de ski's worden geplakt voor het klimmen, werk je beter met natuurlijk haar, synthetisch of een gemengde kwaliteit?
Fotokrediet: Bergzeit
Toerskikleding: zo kleed je je goed aan
Bij toerskiën geldt, net als bij andere buitensporten: kleed je in laagjes. Handige tips en aanbevelingen over toerskikleding vind je in ons artikel “Toerskikleding: de juiste uitrusting voor toerskiën”.
Extra uitrusting voor je eerste toerskitocht
Naast je toerski- en LVS-set en functionele kleding heb je voor toerskiën nog andere uitrusting nodig.
- Rugzak: Voor de eerste tochten voldoet een normale skirugzak met een inhoud van 25 tot 30 liter. Hierin stop je extra kleding, eten en vooral genoeg drinken.
- Drinken: Een drinksysteem met een slang in de rugzak is praktisch. Het is ideaal als je vaak een slok wilt nemen zonder te hoeven stoppen.
- Helm: Een skihelm is niet alleen een vanzelfsprekendheid voor piste-skiërs. Ook voor toerskiërs is een helm bij het afdalen zinvol.
- Paklijst: Wat je verder nog moet meenemen, lees je in onze paklijst voor toerskiën.
Lawine-uitrusting: ook voor beginners verplicht!
Wat elke toerskiër – van beginner tot expert – altijd bij zich moet hebben, is nooduitrusting. Dit omvat een lawinedetector (LVS-apparaat), een lawinesonde en een lawineschep.
Fotokrediet: Bergzeit
Het is niet genoeg om deze items alleen bij je te dragen; je moet er ook mee om kunnen gaan, vooral wanneer je je buiten de beveiligde piste bevindt. Daarom wordt het sterk aanbevolen om een lawinecursus te volgen. De Duitse Alpenvereniging, ski- en uitrustingsfabrikanten, toeristische bestemmingen en professionele berggidsen bieden workshops, cursussen en evenementen aan.
De kans om in een lawine te overleven is klein. Studies tonen aan: alleen als je binnen de eerste 15 minuten wordt gevonden en uitgegraven, heb je een overlevingskans van 90 procent. Na de eerste 15 minuten daalt je overlevingskans drastisch!
Daarom is het zo belangrijk dat elke toerskiër weet hoe een LVS-apparaat werkt. Ook jij moet het zoeken steeds opnieuw oefenen – bij voorkeur in een lawinecursus.
Lawinebericht, topografie en hellingcondities
Even belangrijk is het om in de winter het lawinebericht correct te kunnen interpreteren. Dit is eenvoudig online te raadplegen (Duitsland: www.lawinenwarndienst-bayern.de, Oostenrijk: www.lawine.at, Zwitserland: www.slf.ch).
Daarnaast moet je de topografie, helling en sneeuwcondities kunnen inschatten. Hoewel populaire routes vaak al zijn begaan, kun je er niet zomaar van uitgaan dat die sporen veilig zijn. Bovendien kan de route door sneeuw zijn bedekt of plotseling eindigen. Hetzelfde geldt voor de afdaling. De uitdrukking: "Anderen zijn hier al geweest, dus het is veilig" heeft al meerdere skialpinisten het leven gekost.
Toerskiën: de juiste techniek voor het klimmen
Toerskiën wordt pas echt leuk als je de techniek goed beheerst – zowel bergop als bergaf. Naast de looptechniek en het juiste instellen van de klimhulp, moet je vooral de kickturn-techniek beheersen tijdens het klimmen.
Fotokrediet: Bergzeit
Als het stijgen steiler wordt, kun je niet meer recht omhoog gaan, maar moet je in zigzag omhoog. Bij een verandering van richting kun je alleen met de kickturn verder. Deze technieken moet je oefenen. Dit gaat gemakkelijker als je het eerst in vlakker terrein uitprobeert.
Techniek bij het toerskiën in één oogopslag
- Schuif de ski bij het lopen naar voren en glijd over de sneeuw. Til je been en ski niet op.
- Verdeel in steiler terrein het gewicht gelijkmatig over je hele voet en pas de klimhulp aan de helling aan.
- Oefen de kickturn-techniek zodat je die in steil terrein veilig beheerst.
- Houd de skistokken uit veiligheidsoverwegingen niet vast in de lus.
- Volg een begeleide tocht of cursus om de techniek (vooral de kickturn!) te oefenen en nuttige tips te krijgen.
Veilig afdalen in het terrein – in diepsneeuw en ijzige sneeuw
Om plezier te hebben bij toerskiën buiten de piste, moet je redelijk kunnen skiën. Een beginnende skiër zal geen plezier beleven aan het terrein en bovendien is het gevaarlijk. De afdaling wordt vaak onderschat – met de gedachte: "Het gaat toch gewoon naar beneden!".
Fotokrediet: Bergzeit
Afdalen onder moeilijke omstandigheden kan behoorlijk inspannend zijn. Dit speelt een rol in de tourplanning, als de afdaling langer duurt dan verwacht. Ook verhoog je het risico op blessures en zelfs lawines als je helemaal uitgeput aan de afdaling begint. Want: een val belast de sneeuwlaag tot zeven keer je eigen lichaamsgewicht.
Oefen het rijden op niet-geprepareerde stukken in het skigebied of kies als beginner een tour waarbij je op de piste kunt afdalen.
Buiten de piste kan het lang duren voordat hulp arriveert. Het goede nieuws: je kunt terrein skiën en diepsneeuwtechniek leren.
Beste omstandigheden: tips voor de diepsneeuwtechniek
Poedersneeuw is de droom van elke toerskiër – of je nu liever strakke korte bochten of wijde bogen maakt. Om stijlvol de vallei in te komen, volg je deze tips:
- Varieer je positie boven de ski's door bijvoorbeeld eens naar achteren, voren of opzij te leunen. Zo krijg je een gevoel voor de ondergrond.
- Let bij de afdaling op vloeiende, niet schokkende bewegingen en een sterke lichaamsspanning.
- Het beste rijdt het met ski's dicht bij elkaar.
- Hielen licht belasten, zonder dat je met je bovenlichaam achterover leunt.
- Een op- en neergaande beweging vanuit de knieën maakt het draaien van de ski gemakkelijker.
Slechte omstandigheden: tips voor ijzige sneeuw en zware poedersneeuw
Elke toerskiër droomt natuurlijk van de perfecte afdaling en verse sneeuw. De realiteit ziet er echter vaak anders uit: versporen terrein, ijzige ondergrond, of zware, natte sneeuw. Ijzige sneeuw is zeker geen afdaling waar je van kunt genieten.
Wat is ijzige sneeuw en wat is breeksneeuw?
Onder ijzige sneeuw wordt oude sneeuw verstaan die door dooi en opnieuw bevriezen zeer compact is geworden en soms een harde korst aan de oppervlakte vormt. Bij breeksneeuw zak je door deze korst in de onderliggende sneeuwlaag.
Zolang de ijzige korst je draagt, kun je kanten, maar als je door de breeksneeuw zakt, worden de ski's abrupt afgeremd. Om dit te voorkomen, rijd je met gesloten ski's, verdeel je het gewicht gelijkmatig en gebruik je een actieve op- en neergaande beweging. Leuk is het niet, maar het is draaglijk.
Dit geldt ook voor zware poedersneeuw en natte sneeuw. Korte bochten zijn bij zulke sneeuwcondities niet ideaal; kies liever voor wijde bogen als het terrein dat toelaat.