Spontaan op pad gaan en 's avonds je tent opzetten waar je zin in hebt? In Europa is dat meestal niet zo eenvoudig. In ons overzicht laten we je zien waar wildkamperen in Europa mogelijk is, aan welke regels je je moet houden en wanneer je naar de dichtstbijzijnde camping moet gaan.

Er was een tijd dat het in de mode was om in dure boetiekhotels te verblijven, eventueel all-inclusive te boeken en je van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat te laten verwennen in toeristische hotspots. Deze tijden zijn een beetje vergeten. De vakantiegangers van nu willen niet langer het all-inclusive pakket, ze willen avontuur, doe-het-zelven en een terugkeer naar de wildernis. Als gevolg daarvan stijgt het aantal verkochte kampeervoertuigen al jaren, zijn er steeds meer tijdschriften die het leven in de vrije natuur vieren en worden kampeerartikelen echte lifestyle essentials. Kortom: kamperen is in. Niet alleen 65-plussers, maar vooral jonge stedelingen voelen zich steeds meer aangetrokken tot het buitenleven.

Deze doelgroep voert niet altijd de dichtstbijzijnde camping in als bestemming in hun navigatiesysteem. Het moet individueler, vrijer. En wie het nog individueler wil, gaat liever wildkamperen. Je parkeert je auto of zet je tent op waar je maar wilt. Maar het is niet zo eenvoudig. We namen een kijkje in de wetgeving in Europa en ontdekten waar wildkamperen is toegestaan en waar je het beter met rust kunt laten.

Inhoud

Wat is wildkamperen?

Er zijn vaak veel vragen over wildkamperen: Wat is het? Waarom is het verboden en hoe duur kan het zijn?

De term "wild kamperen" verwijst naar kamperen op niet-aangewezen plaatsen buiten bijvoorbeeld campings. Hieronder valt zowel kamperen in de wildernis als overnachten in een auto op openbare plaatsen.

Als algemene regel geldt dat een noodbivak overal is toegestaan. Een gepland bivak wordt daarentegen getolereerd, tenzij het plaatsvindt in een beschermd gebied waar bivakkeren expliciet verboden is. Volgens de Duitse Alpenvereniging is een bivak een overnachting zonder tent, in de open lucht of in een iglo. Overnachten op een openbare parkeerplaats of serviceplaats om de rijvaardigheid te herstellen is ook toegestaan.

Waarom is wildkamperen verboden?

In Duitsland is wildkamperen bijvoorbeeld grotendeels verboden, vooral omdat het land toebehoort aan veel verschillende landeigenaren of beschermd is. Daarnaast is wildkamperen enorm toegenomen, vooral in tijden van het coronavirus. Dit heeft ertoe geleid dat mensen gebieden binnendringen waar normaal dieren leven. Deze dieren voelen zich dan gestoord door de kampeerders en dit kan er zelfs toe leiden dat, als we bijvoorbeeld per ongeluk overnachten in de paargebieden van korhoenders, ze dit jaar geen nakomelingen zullen hebben. Er is ook het probleem van de toiletten. Menselijke uitwerpselen vervuilen waterlichamen en schaden de regionale flora en fauna.

Hoe duur is wildkamperen?

In Duitsland bijvoorbeeld wordt wildkamperen niet als een strafbaar feit beschouwd, maar als een administratieve overtreding. Als je echter wordt betrapt, kun je een boete krijgen. Het bedrag varieert van staat tot staat. De boetes zijn meestal gespreid, afhankelijk van waar en hoe lang je kampeert. Je kunt echter een strafbaar feit begaan als je bijvoorbeeld brand veroorzaakt door open vuur te maken. Ook in andere Europese landen wordt wild kamperen soms bestraft met boetes van verschillende bedragen.

De juridische aspecten van wildkamperen in Europa

In de meeste Europese landen is wildkamperen grotendeels verboden. Dit betekent echter niet dat er geen mogelijkheden zijn voor een avontuurlijke vakantie in de vrije natuur. Laten we beginnen met de landen waar het WEL legaal is om een tent op te zetten en onder de sterrenhemel te slapen. Dit zijn landen als Zweden, Noorwegen, Ierland, Estland, Letland en Spanje. In deze landen mag je een tent opzetten en meerdere dagen op dezelfde plek laten staan. Deze algemene toestemming geldt alleen voor staatsgrond en niet voor privéterrein.

Wildkamperen in Duitsland

In Duitsland ben je veilig voor één nacht op de parkeerplaats van een serviceparkeerterrein of een staatsparkeerterrein. Je kunt hier legaal je camper of kampeerauto parkeren. Je mag hier echter maar maximaal tien uur blijven. Ook zonder tent kun je meestal overal overnachten op openbare plaatsen zoals wegen en parkeerplaatsen. Je moet je echter eerst op de hoogte stellen van regionale verboden zoals natuurbescherming of bos- en dijkwetten. In Duitsland mag je alleen langer dan één nacht op privéterrein overnachten - mits dit natuurlijk van tevoren met de eigenaar is besproken.

Wildkamperen in Oostenrijk

Of je de wet overtreedt met een geplande overnachting in de open lucht in Oostenrijk hangt grotendeels af van de desbetreffende deelstaat. Dit is meestal gebaseerd op de natuurbeschermings- en kampeerwetgeving van de deelstaten. Bosgebieden mogen in alle deelstaten worden betreden, tenzij ze als zodanig zijn aangeduid, maar overnachten is meestal verboden. De wetten voor de alpine woestenij, de gebieden boven de boomgrens, verschillen sterk van provincie tot provincie. De wetten in Tirol, Neder-Oostenrijk, Karinthië en Burgenland zijn relatief streng, terwijl de regels in Opper-Oostenrijk, Salzburg, Stiermarken en Vorarlberg opener zijn. De wetten voor de verschillende provincies staan op de officiële website.

Wildkamperen in Zwitserland

De wettelijke situatie in Zwitserland is relatief inconsistent. Volgens het Burgerlijk Wetboek zijn bossen en weilanden in principe voor iedereen toegankelijk. Afhankelijk van het kanton of de gemeente kunnen er echter speciale regels gelden. Wildkamperen is ook uitdrukkelijk verboden in bepaalde beschermde gebieden. Deze omvatten: het Zwitserse nationale park, gebieden met een federaal jachtverbod, natuurreservaten en rustgebieden voor wilde dieren. Als je je echter respectvol gedraagt en rekening houdt met de lokale flora en fauna, is een overnachting in de bergen met een klein aantal mensen meestal geen probleem.

Wildkamperen in Frankrijk

In Frankrijk is kamperen officieel alleen toegestaan op privéterrein met toestemming van de eigenaar. Omdat de mensen over het algemeen erg vriendelijk zijn en ongelooflijk open staan voor wandelaars en fietsers, vind je meestal snel genoeg een plekje. Langs de kust, in specifieke beschermde gebieden, zoals nationale parken en regionale natuurparken (parc Naturel régional), is wildkamperen hier over het algemeen verboden. Hetzelfde geldt voor plaatsen bij bezienswaardigheden. Het is niet aan te raden om direct onder de Eiffeltoren te gaan staan - dit kan je een fikse boete van 1.500 euro opleveren als je wordt betrapt! Hoe dan ook, er zijn veel lokale regels, dus het beste is om het gemeentehuis te zoeken in het dorp waar je wilt kamperen en het daar te vragen. Een alternatief voor het gemeentehuis is de kerk, waar de priester je misschien kan vertellen of de plaatselijke kerk eigenaar is van een veld op het platteland.

Wildkamperen in Spanje

In Spanje is wildkamperen alleen toegestaan met toestemming van de lokale autoriteiten. Er zijn ook enkele regionale verboden. Als je langer dan één nacht op één plek wilt blijven, moet je de regionale wetten kennen. Zet je tent niet op in woonwijken, op het strand of dichter dan 1000 meter van een camping. Het is ook verboden om langer dan drie nachten op één plek te blijven of met meer dan drie tenten en tien personen. De pelgrimsroute naar Santiago de Compostela is een uitzondering. Hier is kamperen toegestaan langs de route voor de laatste 100 kilometer voor de pelgrimsstad.

Daarnaast zijn er een paar obstakels als je een tent wilt opzetten in Spanje. Ten eerste is zo ongeveer elk stuk land in Spanje privébezit. Ten tweede bestaat de grond, vooral in het binnenland, bijna volledig uit rotsen en scherpe stenen, waardoor het bijna onmogelijk is om een kamp op te zetten. En als je het geluk hebt dat je een plek zonder rotsen en stenen hebt gevonden, dan zit die zeker vol met doorns. Aan de andere kant kun je in Spanje wel overnachten in een caravan op aangewezen plekken.

Wildkamperen in Portugal

In Portugal is wildkamperen officieel verboden.

Wildkamperen in Italië

Wildkamperen is in Italië verboden in het bos, op open plekken en op het strand. Wie betrapt wordt, krijgt een boete. Kamperen is alleen toegestaan op privéterrein met uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar. Soms is het toegestaan met toestemming van de plaatselijke overheid.

Wildkamperen in Engeland en Ierland

Wildkamperen is in principe toegestaan in Schotland. In de Schotse Outdoor Access Code staan de regels waaraan kampeerders zich moeten houden en bepaalde gebieden waar kamperen verboden is. In Engeland, Wales en Ierland is wildkamperen over het algemeen niet toegestaan, maar wordt het getolereerd in afgelegen gebieden en langs langeafstandswandelpaden. Het land is verdeeld over veel verschillende eigenaren. Als je wordt gevraagd je kamp te verlaten, is er geen discussie mogelijk. Anders moet je het principe "Leave no Trace" volgen.

Wildkamperen in Denemarken

In Denemarken is het weer een heel ander spel. Je kunt boetes verwachten als je met een caravan buiten campings verblijft. Kamperen is toegestaan in ten minste 40 goedgekeurde bossen. Er zijn boetes tot 75 euro op toeristische stranden te betalen als je je laat betrappen op wildkamperen.

Wildkamperen in Noorwegen

Wild kamperen in Noorwegen is vastgelegd in de Allemannsretten - het recht van elke man of vrouw op openbare toegang. Sommige zalige wildkampeerplekken in Noorwegen - een pendelveerboot over de binnenfjord naar het eiland Langøyene vanuit Oslo - zijn er slechts één van, en het bosrijke gebied rond het meer Sognsvann, ten noorden van de stad, is ook een populaire plek. Een meer avontuurlijke zomerbestemming zijn de dramatische Lofoten eilanden, binnen de poolcirkel, waar je kunt kamperen met als extra voordeel de middernachtzon.

Wildkamperen in Zweden

Kamperen in een tent in de vrije natuur van Zweden is gratis, legaal en wordt aangemoedigd. Hetzelfde geldt voor alle Scandinavische landen die een grote affiniteit met de natuur hebben. Je kunt vrijwel overal buiten de stad een tent opzetten voor maximaal 2 dagen. Kampvuren zijn niet toegestaan, maar leven zonder vuur, als dat een gratis overnachting betekent in een anders zo duur land, is voor de meesten een redelijk compromis. Interessant genoeg geldt de wet alleen voor wandelaars, fietsers en mensen die met kano's of paarden reizen. Iedereen die met de auto reist heeft pech. Mensen die met een caravan reizen, kunnen deze tenminste parkeren op openbare parkeerplaatsen, aan het einde van straten en op het strand.

Wildkamperen in Finland

In Finland is de wet voor wildkampeerders iets anders: kamperen is toegestaan op privéterrein, maar niet op wegen of openbare parkeerplaatsen.

Wildkamperen in Polen

Polen is niet zo streng. In de afgelopen 20 jaar is er niet één boete opgelegd voor wildkamperen. Vanaf 2021 is er een openbaar toegankelijke kaart gepubliceerd met daarop de vele wilde regio's waar kamperen officieel wordt getolereerd. Kijk op de website van de overheid. Wees desondanks attent en beperk je impact tot een minimum; wie wil het risico lopen om de eerste wildkampeerder in Polen in 20 jaar te zijn die een boete krijgt! Als je twijfelt, is het altijd een goed idee om een plaatselijke boer te vragen om een kampeerplek op zijn weiland. En wie weet word je wel uitgenodigd voor een kopje thee.

Wildkamperen in Roemenië

Er zijn geen wetten in Roemenië die wild kamperen verbieden. Bijna overal in de natuur of op het platteland in Roemenië kun je (tent)kamperen. Als je het de lokale bevolking vraagt, zul je vaak horen dat kamperen geen probleem is. Ze zullen je vertellen dat het moeilijk is om een eigenaar te vinden die boos wordt omdat je een tent hebt opgezet voor één nacht. Ons advies is om toestemming te vragen op privéterrein - beter veilig (en beleefd) dan spijt!

Wildkamperen in de Balkan

Volgens de wet is wildkamperen verboden in Slovenië, Kroatië, Bosnië, Servië, Montenegro, Macedonië en Albanië. Als je toch ergens wilt overnachten, moet je uit de buurt van toeristische centra blijven en altijd vriendelijk en respectvol blijven en niet voor meerdere dagen je kamp opslaan.

Wildkamperen in overige landen

Bijzonder strenge regels voor wildkampeerders zijn er in Nederland, Hongarije, Rusland, Kroatië, Servië, Griekenland, Bulgarije, Tsjechië en Slowakije. Het is zelfs niet toegestaan om op privégrond te staan. Rustperiodes op een caravanparkeerplaats zijn in deze landen beperkt.

Meer lezen

• Know How
• Keuzehulp
• Avontuur