Stijgvellen: De juiste keuze voor jouw skitochten   

Of je nu een ervaren toerskiër bent of af en toe de pistes wilt verlaten voor een uitdagende klim, stijgvellen zijn een onmisbaar onderdeel van je toerski-uitrusting. Ze zorgen ervoor dat je met je ski’s ook bergopwaarts kunt bewegen zonder weg te glijden. Zo kun je buiten de drukte van de piste genieten van een vloeiende klim naar de top, terwijl je je conditie verbetert en geniet van de rust in de bergen. 

Voor een efficiënte en veilige klim moeten je ski’s niet alleen goed over de sneeuw glijden, maar ook stevig grip hebben op het oppervlak. Dit is waar stijgvellen, ook wel skivellen genoemd, van pas komen. Ze zorgen ervoor dat je ski’s voldoende grip hebben, waardoor je niet terugglijdt tijdens de beklimming. De markt biedt een breed scala aan stijgvellen voor verschillende toepassingen en budgetten. De meest voorkomende materialen zijn nylon, mohair en mix-combinaties. 

De opbouw van stijgvellen   

In basis verschillen de meeste stijgvellen weinig van elkaar. Ze bestaan uit een waterdichte basislaag van kunststof en een kleeflaag die aan de ski wordt bevestigd.   

Het eigenlijke vel ligt aan de sneeuwzijde: een weefsel van geplaatste vezels. Deze vezels hebben een glijrichting en een remrichting, vergelijkbaar met een zeer fijne borstel. De verschillen tussen de modellen zit vooral in de materiaalkeuze en de bevestiging op de ski.   

Stijgvellen: het juiste materiaal kiezen   

Polyamide/Nylon stijgvellen zijn relatief voordelig en zeer duurzaam. Ze bieden goede grip, wat vooral in steil terrein van pas komt. Ondanks de waterafstotende coating nemen ze echter snel vocht op, wat kan leiden tot klonters sneeuw en verminderde grip bij natte sneeuw. 

• Voordelen van synthetische stijgvellen: zeer duurzaam en robuust; ideaal bij harde sneeuw en ijs; relatief goedkoop.   
• Nadelen van synthetische vellen: minder soepel bij koude temperaturen; lagere glij- en remprestaties; snellere klontvorming; minder waterafstotend.  

Mohair stijgvellen bieden een betere glijprestaties en zijn minder gevoelig voor klonten. Mohair, wol afkomstig van de angorageit, is licht, redelijk duurzaam voor een natuurlijk materiaal en behoudt zijn eigenschappen bij extreme kou en natte omstandigheden. Dit maakt mohair stijgvellen echter ook duurder. 

• Voordelen van mohair stijgvellen: uitstekende waterafstotendheid, superieure glijprestaties, nauwelijks klonters, blijft zacht en soepel bij extreme kou. 
• Nadelen van mohairvellen: minder duurzaam dan synthetische vellen, prijziger. 

Tip: De gulden middenweg blijkt, zoals vaak, een goede keuze: Mix-stijgvellen combineren het beste van beide werelden: ongeveer 65% mohair en 35% nylon. Dit zorgt voor de positieve eigenschappen van mohair, gecombineerd met de duurzaamheid van nylon. 

Een geheel nieuwe benadering van klimvellen komt van het bedrijf Fischer, dat een plastic variant met schubben heeft ontwikkeld. De komende jaren zal blijken of dit type klimvellen in elk terrein bruikbaar is. Wedstrijdskiërs en snelheidsklimmers zullen hun keuze vooral laten afhangen van de optimale glijprestaties en daarom pure mohairvellen verkiezen. Allrounders, genotsskiërs en skialpinisten kiezen vaak voor mixvellen en krijgen zo een uitgebalanceerd en robuust product.   

Hoe blijven stijgvellen op de ski’s plakken?   

Hoe goed een stijgvel aan de sneeuw hecht is één ding, maar net zo belangrijk is hoe betrouwbaar het vel op de ski blijft zitten. Een hoogwaardige kleeflaag in combinatie met een bevestigingssysteem aan beide uiteinden van de ski zorgt voor een stabiele grip, zodat je niet gefrustreerd de berg op hoeft te klimmen. Een uitzondering zijn de zogenaamde adhesievellen.   

Spansysteem: Fabrikanten gebruiken verschillende systemen om het vel voor en achter op de ski vast te maken. Een stevige bevestiging bij de voorkant van de ski is essentieel voor goede grip. Vaak worden meerdere maten beugels meegeleverd voor een perfecte pasvorm. 

Kleefstof: Deze kleefstof is stevig aangebracht op het membraan van het vel en laat bij het verwijderen geen resten achter op de ski. Ondanks de robuustheid aan de velzijde is precies deze kleefstof de achilleshiel: de hechteigenschappen gaan (deels) verloren bij vocht en kou – beide omgevingsfactoren die in de winter eerder regel dan uitzondering zijn. Daarom moet het belag droog zijn. Ook de kleefzijde van de stijgvellen mag niet in contact komen met sneeuw.   

Innovaties in stijgvellen: Adhesie-technologie: Een nieuwe ontwikkeling in stijgvellen zijn de zogenaamde adhesievellen, die zonder kleefstof werken. Deze technologie gebruikt moleculaire krachten om de vellen stevig aan de ski’s te laten hechten. De vellen zijn gemakkelijk te reinigen met water of sneeuw en kunnen na gebruik eenvoudig worden opgeborgen. De technologie is echter nog in ontwikkeling, en in sommige omstandigheden kan de hechting minder betrouwbaar zijn, zoals bij extreem lage temperaturen of specifieke wax op de ski’s. Deze vellen zijn doorgaans ook wat duurder dan de traditionele kleefvellen. 

Welk stijgvel past bij welke toerski?   

De vraag “Kan ik elk stijgvel gebruiken voor mijn ski?” komt vaak voor, en het antwoord is meestal “ja, maar…”. Veel fabrikanten hebben speciale bevestigingssystemen ontwikkeld en werken samen met fabrikanten van stijgvellen om maatwerkoplossingen te bieden die perfect passen bij specifieke skitypes. 

Kies de juiste stijgvellen voor jouw toerski’s en geniet van een veilige en soepele klim naar de top, zodat je optimaal kunt genieten van je afdaling door de (hopelijk) verse poedersneeuw!